19/12/09

Τόμας Πίντσον "Ενάντια στη μέρα"

Δεν είναι μόνο η λογοτεχνική αξία των βιβλίων που έχει εκτινάξει στα ύψη τη φήμη του 69χρονου συγγραφέα. Η απόφασή του να κρύψει το πρόσωπό του από τα Μέσα Ενημέρωσης και να κρατήσει στη σκιά την προσωπική του ζωή ενίσχυσε, μέσα στα χρόνια, το μυστήριο που τον περιβάλλει. Στην τηλεόραση, πάντως, εμφανίζεται, αν και υπό... όρους. Μια από τις τελευταίες εμφανίσεις, μάλιστα, ήταν στην τηλεοπτική σειρά «Σίμσονς» με μια σακούλα στο κεφάλι.

Το πολυαναμενόμενο, 1248 σελίδων, βιβλίο του (κυκλοφόρησε στις 3 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Kαστανιώτη) έχει τίτλο «Ενάντια στη μέρα» και κάνει την εμφάνισή του δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του προηγούμενου, πέμπτου βιβλίου του, με τίτλο «Μέισον και Ντίξον» το οποίο επικεντρωνόταν στην Αμερική του 1760, λίγο πριν από το μεγάλο κύμα αποικισμού και τον πόλεμο της ανεξαρτησίας.

Η καινούργια ιστορία του Πίντσον αναπτύσσεται ανάμεσα σε εμβληματικά γεγονότα του παρελθόντος, ξεκινώντας από την Παγκόσμια Εκθεση του Σικάγο, το 1893, και φτάνοντας έως τα χρόνια που ακολούθησαν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενδιαμέσως, παρακολουθεί τις εργατικές ταραχές του Κολοράντο, την αλλαγή του αιώνα στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Γκέτινγκεν, τη Βενετία, τη Βιέννη. Ταξιδεύει έως τα Βαλκάνια και τη Σιβηρία, όταν στις 30 Ιουνίου του 1908 το μυστηριώδες φαινόμενο «Τουνγκούσκα» αναστάτωσε τον πλανήτη -η τεράστια έκρηξη που ισοπέδωσε χίλια τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους πιθανώς οφειλόταν στη σύγκρουση της Γης με τον πυρήνα ενός μικρού κομήτη. Η περιπλάνηση του Πίντσον συνεχίζεται στο Μεξικό, στη διάρκεια της επανάστασης, στο μεταπολεμικό Παρίσι, στο Χόλιγουντ της εποχής του βωβού κινηματογράφου και σε ορισμένες ακόμα τοποθεσίες που δεν πρόκειται να εντοπίσει κανένας άνθρωπος σε οποιονδήποτε χάρτη του κόσμου.

Ο Πίντσον καταδύεται σε εποχές-κρίσεις, όταν τα αλλόκοτα φυσικά φαινόμενα συναντούν την εκτροχιασμένη συλλογική απληστία, την αναζωπύρωση της θρησκοληψίας, τη στενοκεφαλιά και την κακοβουλία.

Τα πρώτα σχόλια που ακολούθησαν το δημοσίευμα επιβεβαιώνουν ότι ο Πίντσον κολυμπά σε γνώριμα, για εκείνον, νερά με όλα τα στοιχεία που γοητεύουν τους λάτρεις των βιβλίων του. Για άλλη μια φορά εμφανίζει στις σελίδες του υπαρκτά πρόσωπα, όπως τον Νίκολα Τέσλα, τον Μπέλα Λουγκόζι και τον Γκρούτσο Μαρξ. Για άλλη μια φορά παρουσιάζει «παράξενες σεξουαλικές πρακτικές», δυσνόητες γλώσσες και χαρακτήρες που σταματούν ό,τι κάνουν για να τραγουδήσουν ηλίθια τραγούδια.

Η άποψη του συγγραφέα για τη λογοτεχνία: «Αν δεν είναι ο κόσμος, είναι ό,τι θα μπορούσε να είναι ο κόσμος, με μερικές ελάσσονες ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τη γνώμη κάποιων, αυτός είναι ένας από τους βασικούς στόχους της μυθοπλασίας. Ας αποφασίσει ο αναγνώστης, φτάνει να είναι προσεκτικός. Καλή τύχη».


ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Eικονογράφηση εξωφύλλου: © Yuko Kondo