Στρογγύλη, Καλλίστη, Μικρός Μύλος, Θήρα, Σάντα Ειρήνη, Σαντορίνη. Όλα ονόματα της ίδιας γης που δοκίμασε πολλές φορές τη μανία της φύσης και ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες της, μαθαίνοντας στους ανθρώπους της να ξαναχτίζουν πάνω στα συντρίμμια της καταστροφής. Το νησί που μοιάζει με ποίημα ατενίζει το πέλαγος και μοιράζεται μαζί σου τη γαλήνη του, που πηγάζει από τη δύναμή του.Σε κοιτάζει από ψηλά που έρχεσαι. Έχει καταλάβει ότι πλησιάζεις, πολύ πριν καταλάβεις εσύ ότι φτάνεις. Σκαρφαλωμένη στα κοκκινόμαυρα βράχια, με το Αιγαίο στα πόδια της κι από κάτω με έναν πυρήνα φλογερό, σε παρακολουθεί να έρχεσαι και ξέρει ότι δεν μπορείς να την κουρσέψεις. Κάποιες ηλιαχτίδες τρυπώνουν στη συνομωσία του άσπρου-μπλε, γλιστρούν στα ασβεστωμένα σοκάκια κι όταν έρχεται η ώρα να φύγουν, φιλοτεχνούν για χάρη της στον ουρανό έναν πίνακα κάθε απόγευμα με χρώματα ζεστά που σπάνε το λευκό της.
Τα Φηρά θυμίζουν πολύβουο μελίσσι. Κάθισα σε ένα από τα καφέ που «κρέμονται» στην καλντέρα και άρχισα να γράφω τις ιστορίες που μου ψιθύριζε από απέναντι ο ανήσυχος κρατήρας της Νέας Καμένης, αναδύοντας έντονα μια μυρωδιά θειαφιού. Ιστορίες για εκρήξεις του ηφαιστείου και για πολιτισμούς που αναπτυσσόταν εδώ και ήκμαζαν μέχρι την καινούρια καταστροφή. «Στρογγύλη» ονόμασαν έναν κώνο από στερεή λάβα που κατοίκησαν άνθρωποι 2000 χρόνια πΧ και αναπτύχθηκαν εδώ. Δείγματα αυτού του πολιτισμού βρέθηκαν στο Ακρωτήρι, όπου οι ανασκαφές έφεραν στο φως το απολίθωμα μιας μινωικής πόλης, μιας προϊστορικής Πομπηίας. Το 1450 πΧ άλλη μία έκρηξη εξαφάνισε μεγάλο μέρος του νησιού και παρέμεινε μόνο το τμήμα της καλντέρας στη σημερινή Σαντορίνη, τη Θηρασιά και το Ασπρονήσι. Το μυστηριώδες τοπίο της Σαντορίνης κατοικήθηκε και πάλι, σαγηνεύοντας αυτή τη φορά τους Φοίνικες που εγκαταστάθηκαν το 1300 στο όμορφο μέρος, βαπτίζοντάς το «Καλλίστη». Η γνωστή μας «Θήρα» πήρε το όνομά της από Δωριείς που ήρθαν από τη Σπάρτη το 12ο αιώνα κι εποίκησαν το νησί. Κι άλλοι κατακτητές ακολούθησαν αργότερα, Φράγκοι που έφεραν μαζί τους τον Χριστιανισμό και ονόμασαν το νησί Σάντα Ειρήνη (Σαντορίνη), Βυζαντινοί, Ενετοί και Τούρκοι. Ο ναυτικός στόλος της Σαντορίνης έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επαναστατημένη Ελλάδα του ‘21 και το νησί ήκμαζε πάλι μέχρι που ο ήλιος έδυσε για άλλη μια φορά με τον καταστροφικό σεισμό του 1956. Η Σαντορίνη όμως ξέρει να αναγεννιέται, αυτό δείχνει η ιστορία της, και τούτο το μεταδίδει στον επισκέπτη.
Ο κυκλαδίτικος άνεμος μοιράζεται μαζί σου τα μυστικά εκείνα που φέρνει από τα ταξίδια του πάνω από τα αιγαιοπελαγίτικα κύματα. Το απρόσωπο πηγαινέλα της πόλης, όπου αντικρίζεις συνηθισμένες ζωές χωρίς ενδιαφέρον, μεταμορφώνονται εδώ. Κάθε μικρή ιστορία αποκτά τη μοναδικότητά της και γίνεται σημαντική, γιατί τώρα την προσέχεις, σε αγγίζει, γιατί ξετυλίγει τα μυστικά της σε σένα που είσαι ένα άγραφο χαρτί τώρα, ένα λυτρωμένο λευκό. Είναι ζωτικό μερικές φορές να είσαι εντελώς κενός, άδειος από σκέψεις, από συναισθήματα κι απόψεις, γιατί τότε είσαι διαθέσιμος να μάθεις με προθυμία, είσαι σε θέση να ακούσεις, να μυρίσεις, να δεις και να γευτείς τη ζωή με τρόπο πρωτόγνωρο. Μόνο τότε μπορείς να δεις την ποίηση που κρύβει η ζωή και τότε το κάθε τι, ακόμα και το μικρότερο ανθάκι, μεταμορφώνεται σε έργο ύψιστης σημασίας, γίνεται σημάδι που σε βοηθά να προχωρήσεις στην προσωπική σου αναζήτηση. Αυτά κι άλλα τέτοια φέρνει μαζί του ο κυκλαδίτικος άνεμος, σου χαϊδεύει απαλά τα βλέφαρα, για να μπορέσεις να δεις πέρα από αυτά που κοιτάς, σου γαργαλάει τη μύτη με την ξηρή μυρωδιά του θυμαριού και τη δροσερή αλμύρα της θάλασσας. Κι έτσι καταλαβαίνεις πώς ένας ξερότοπος μπορεί να αξίζει όσο ο παράδεισος.
Ο δρόμος με ταξίδεψε στην Περίσσα, στο Καμάρι, στο Μονόλιθο, στην κόκκινη και τη λευκή παραλία και κολύμπησα στα βαθιά νερά κοιτάζοντας με δέος τα ηφαιστιογενή πετρώματα που υψώνονταν μπροστά μου, δίνοντας στην ομορφιά μιαν άλλη διάσταση. Λιάστηκα στα μαύρα βότσαλα που ζεματάνε από τον ήλιο και σχηματίζουν χιλιόμετρα παραλίας, γευμάτισα σε παραδοσιακά ταβερνάκια, όπου μου σερβίρισαν οικείοι άνθρωποι, τις τοπικές άσπρες ελιές, ψευτοκεφτέδες, ντοματίνια και φάβα και γεύτηκα το φίνο σαντορινιό κρασί. Περιηγήθηκα στα χωριά, τη Μεσαριά και το Μεγαλοχώρι που είναι χτισμένα ανάμεσα σε αμπελώνες, το Βόθωνα με τις όμορφες εκκλησίες, τον Πύργο όπου υπάρχουν δείγματα μεσαιωνικού οικισμού και το Εμπορείο με τα ερείπια ενετικού κάστρου. Στα Φηρά, τη «χώρα» του νησιού, η εικόνα αλλάζει τελείως από τη φινέτσα των καταστημάτων, των εστιατορίων και των καταλυμάτων και βλέπεις το άλλο πρόσωπο της Σαντορίνης, της κοσμοπολίτισσας, που προσελκύει τουρίστες από όλο τον κόσμο. Η νύχτα ζωντανεύει, η διασκέδαση μοιάζει με πυροτέχνημα, κι η τέχνη παίζει το δικό της ρόλο στις εκθέσεις και τις εκδηλώσεις που συμβαίνουν στο νησί.
Η φινέτσα συνεχίζεται στο Ημεροβίγλι και ιδιαίτερα στην Οία που ήταν τόπος διαμονής των καπεταναίων στα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα θε
ωρείται το ρομαντικότερο μέρος του νησιού με τα φημισμένα ηλιοβασιλέματα του. Μοιάζει με ένα υπαίθριο ατελιέ, όπου ο ουρανός διδάσκει ζωγραφική και οι άνθρωποι αντιγράφουν! Αφέθηκα να εστιάζω στα χρώματα του ορίζοντα και πάνω σε τούτη τη γραμμή περνούσαν χορεύοντας οι σκέψεις μου, η μια πίσω από την άλλη, χωρίς να αφήνουν πίσω τους σκιές. Απαντώντας στο κάλεσμα του ήλιου, πήγαιναν να συναντήσουν τη γαλήνη. Άφησαν πίσω αποσκευές και φορτίο και βάδιζαν έτσι γυμνές και καθάριες προς τη σαγήνη του ήλιου, για να γυρίσουν πίσω σε μένα λυτρωμένες, όλο σπίθα και γεμάτες ενέργεια. Αυτό το νησί είναι πράγματι ενεργειακό και δικαίως έχει τη φήμη του ρομαντικότερου από τα κυκλαδονήσια. Θα σου μιλήσει. Η φωνή του θα ακουστεί άλλοτε σαν ψίθυρος μέσα στα καλντερίμια κι άλλοτε θα αντηχήσει στο μεγαλείο της θηραϊκής γης και στην απεραντοσύνη του πελάγους. Θα σε εμπνεύσει, θα σε αναγεννήσει, θα σε κάνει να ερωτευτείς τον έρωτα. Οι πρώτες ακτίνες, έφηβες ακόμα, θα πλησιάσουν το παράθυρο, κι αργά, έτσι όπως όλα πρέπει να παίρνουν το χρόνο τους, θα γαργαλήσουν το παραθυρόφυλλο, για να γλιστρήσουν στα σεντόνια σας, που αναδύουν εκείνη τη γλυκιά πρωινή ευωδιά του έρωτα, να αποτελειώσουν με τα χάδια τους ό,τι ονειρευτήκατε την προηγούμενη νύχτα. Και το αεράκι ανέμελο και παιχνιδιάρικο θα πλανέψει την αλμύρα της θάλασσας, για να ποτίσει όλη την κάμαρα με πρωινή φρεσκάδα. Κι εκεί, ανάμεσα στη δροσιά και στη θέρμη, θα γεννηθεί ένα δώρο, ο έρωτας, που όταν αποδεσμεύεται από τα πάθη παύει να είναι επίγειος. Ανώτερος και δημιουργικός, σε ταξιδεύει σε τόπους απάτητους κι έχει κάθε φορά μόνο δύο μάρτυρες πως όλα αυτά συνέβησαν στ’ αλήθεια.
ωρείται το ρομαντικότερο μέρος του νησιού με τα φημισμένα ηλιοβασιλέματα του. Μοιάζει με ένα υπαίθριο ατελιέ, όπου ο ουρανός διδάσκει ζωγραφική και οι άνθρωποι αντιγράφουν! Αφέθηκα να εστιάζω στα χρώματα του ορίζοντα και πάνω σε τούτη τη γραμμή περνούσαν χορεύοντας οι σκέψεις μου, η μια πίσω από την άλλη, χωρίς να αφήνουν πίσω τους σκιές. Απαντώντας στο κάλεσμα του ήλιου, πήγαιναν να συναντήσουν τη γαλήνη. Άφησαν πίσω αποσκευές και φορτίο και βάδιζαν έτσι γυμνές και καθάριες προς τη σαγήνη του ήλιου, για να γυρίσουν πίσω σε μένα λυτρωμένες, όλο σπίθα και γεμάτες ενέργεια. Αυτό το νησί είναι πράγματι ενεργειακό και δικαίως έχει τη φήμη του ρομαντικότερου από τα κυκλαδονήσια. Θα σου μιλήσει. Η φωνή του θα ακουστεί άλλοτε σαν ψίθυρος μέσα στα καλντερίμια κι άλλοτε θα αντηχήσει στο μεγαλείο της θηραϊκής γης και στην απεραντοσύνη του πελάγους. Θα σε εμπνεύσει, θα σε αναγεννήσει, θα σε κάνει να ερωτευτείς τον έρωτα. Οι πρώτες ακτίνες, έφηβες ακόμα, θα πλησιάσουν το παράθυρο, κι αργά, έτσι όπως όλα πρέπει να παίρνουν το χρόνο τους, θα γαργαλήσουν το παραθυρόφυλλο, για να γλιστρήσουν στα σεντόνια σας, που αναδύουν εκείνη τη γλυκιά πρωινή ευωδιά του έρωτα, να αποτελειώσουν με τα χάδια τους ό,τι ονειρευτήκατε την προηγούμενη νύχτα. Και το αεράκι ανέμελο και παιχνιδιάρικο θα πλανέψει την αλμύρα της θάλασσας, για να ποτίσει όλη την κάμαρα με πρωινή φρεσκάδα. Κι εκεί, ανάμεσα στη δροσιά και στη θέρμη, θα γεννηθεί ένα δώρο, ο έρωτας, που όταν αποδεσμεύεται από τα πάθη παύει να είναι επίγειος. Ανώτερος και δημιουργικός, σε ταξιδεύει σε τόπους απάτητους κι έχει κάθε φορά μόνο δύο μάρτυρες πως όλα αυτά συνέβησαν στ’ αλήθεια. Η Σαντορίνη, μια άβυσσος που μέσα της χάθηκαν χιλιάδες μυστικά, ένας τόπος μαγευτικός μέσα στην αντίφαση του άγριου και γαλήνιου τοπίου, το νησί του ρομαντισμού, η έμπνευση των ποιητών, είναι από εκείνα τα μέρη στη γη που οφείλει κανείς να επισκεφτεί. «Βγήκες από τα σωθικά βροντής/ Ανατριχιάζοντας μεσ’ στα μετανιωμένα σύννεφα/ Πέτρα πικρή, δοκιμασμένη, αγέρωχη /Ζήτησες πρωτομάρτυρα τον ήλιο /Για να αντικρίσετε μαζί τη ριψοκίνδυνη αίγλη /Ν’ ανοιχτείτε με μια σταυροφόρα ηχώ στο πέλαγος.»(Οδυσσέας Ελύτης, «Ωδή στη Σαντορίνη») Ξ.Π.
Copyright no11509-2009
